Kavontoritiko (Kikladitiko Solo) Theodoris Mustakas (2015)
Greek Translation:
Όλοι τον γνωρίζουν ως Καβοντορίτικο χορό, δεν είναι συρτός, δεν είναι πηδηχτός, είναι κυκλικός και σταυρωτός, δεν έχει νησιώτικο χαρακτήρα σαν τον μπάλο, είναι απλός σαν την μουσική του, στρωτός και στερεός.
Είναι ο χορός της Νότιας Εύβοιας.
Στο νοτιοανατολικό άκρο της Εύβοιας βρίσκεται ο Καφηρέας, το φημισμένο Κάβο Ντόρο, ένα από τα πιο γνωστά τοπωνύμια της χώρας μας, που συνδέθηκε από τα αρχαία χρόνια ως τις μέρες μας με πάρα πολλά ναυάγια.
Καφηρέας ονομαζόταν η εσχατιά του όρους Όχη (Ν. Εύβοια, προς την πλευρά του Αιγαίου). Για τους ναυτικούς ήταν (και είναι μέχρι και σήμερα) ένα από τα πιο δύσκολα περάσματα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Κατά τη μυθολογία εκεί ναυάγησαν τα πλοία των Ελλήνων που επέστρεφαν από την Τροία. Το ναυάγιο αυτό, πάντα κατά τη μυθολογία, το προκάλεσε ο Ναύπλιος, ο γιος του Ποσειδώνα, ανάβοντας λανθασμένες Φρυκτωρίες και οδηγώντας τους ναυτικούς σε λάθος σημεία, ώστε να ναυαγήσουν.
Κατά το Μεσαίωνα το στενό του Κάβο Ντόρο ονομαζόταν Ξυλοφάγος, γιατί είχαν συμβεί αμέτρητα ναυάγια. Είναι από τις λίγες φορές που οι Έλληνες αναφέρονται αρνητικά προς τη θάλασσα. Τη θάλασσα τη φοβόντουσαν, αφού ήταν υπεύθυνη για χιλιάδες θανάτους, αλλά πάντα αναφερόντουσαν σε αυτή με χαρακτηρισμούς όπως: θαλασσάκι, θαλασσίτσα, γαλανή, αφέντρα κ.ά.. Ποτέ, όμως, με λέξεις που να θυμίζουν θάνατο. Ο όρος Ξυλοφάγος αντικαταστάθηκε γρήγορα από τον Ιταλικό όρο Cavo doro (χρυσό ακρωτήρι). Λέγεται ότι το ακρωτήρι πήρε την ονομασία του «Κάβος του Χρυσού» από τα χρυσά νομίσματα και άλλα ευρήματα που ξέβραζε η θάλασσα από τα ναυάγια. Άλλη ερμηνεία αναφέρει οτι το αρχικό του όνομα ήταν «Cavo duro» που σημαίνει σκληρό ή δύσκολο πέρασμα, όμως η αντιγραφή από χάρτη σε χάρτη είχε ως αποτέλεσμα το «u» να γράφεται ως o και έτσι προήλθε η λέξη «Cavo d’oro» και η οποία αποτελεί έως σήμερα τη λαϊκή ονομασία της περιοχής.
Η σύγχρονη ονομασία του χορού είναι Καβοντορίτικος, αλλά προέρχεται από το χωριό Καλλιανοί και λέγεται και Καλλιανιώτικος από παλιά. Στα χωριά του Κάβο Ντόρο τον χορεύουν συνήθως άνδρες πιάνοντας ο ένας τον άλλον από τον ώμο διότι το σταυρωτό πιάσιμο με γυναίκες ήταν ασυμβίβαστο με τις τότε αυστηρά ηθικές αρχές των κατοίκων.
Greek Translation:
They all know him as a Coboritan dance, it is not a slut, it is not jagged, it is circular and cross, has no island character like the balloon, it is as simple as its music, smooth and solid.
It is the dance of South Evia.
At the southeastern end of Evia lies Kafireas, the famous Kavos Doro, one of the most famous toponyms of our country, connected from ancient times to the present day with many shipwrecks.
Koufiras was called the estuary of Mount Ochi (south Evia, towards the Aegean side). The sailors were (and still are) one of the most difficult passages across the Mediterranean. According to mythology, the ships of the Greeks who returned from Troy were wrecked there. This shipwreck, always in mythology, was caused by Nauplion, the son of Poseidon, by illuminating erroneous Frythories and leading seafarers to the wrong places, so that they could be wrecked.
In the Middle Ages, the Strait of Cavo Doros was called Xylophagus, for countless shipwrecks had occurred. It is one of the few times that Greeks report negatively to the sea. They were afraid of the sea, being responsible for thousands of deaths, but they always referred to it with features such as: thalassa, thalassa, blue, bush, etc. Never, however, with words reminiscent of death. The term Xylophagus was quickly replaced by the Italian term Cavo doro (golden cape). It is said that the cape was named “Kavos of Gold” by the gold coins and other finds that washed the sea from the shipwrecks. Another interpretation states that its original name was “Cavo duro”, which means a hard or difficult pass, but copying from map to map resulted in “u” being written as o, and so came the word “Cavo d’oro” and which is until now the popular name of the region.
The modern name of the dance is Cavontoritikos, but comes from the village of Kallianoi and is also called Kallianiotikos from old. In the villages of Cavo Doro, men usually dance by grabbing each other’s shoulder because the cross-grip with women was incompatible with the then strictly ethical principles of the inhabitants.
