Lelevosen Pulopom (Pontiako) Groupa Odysseya (2014)
Greek Translation:
Λατρεύω σε πουλάκι μου
παραδοσιακό τραγούδι ποντίων :
Η Ποντιακή διάλεκτος ή Ποντιακή γλώσσα (Ποντιακά: Ποντιακόν λαλίαν ή Ρωμαίικα), είναι η γλώσσα των Ποντίων που κατοικούσαν στις νότιες-νοτιοανατολικές ακτές και στα ρωσικά και γεωργιανικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Σήμερα ομιλούνται από τους απογόνους των προσφύγων που κατέφυγαν στην Ελλάδα είτε μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης, είτε μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Στη σημερινή Τουρκία εντοπίζονται ακόμη μερικές εστίες όπου ομιλείται η ποντιακή.
Θεωρείται ότι προέρχεται από την τοπική όψιμη ελληνιστική Κοινή σε χώρο με ιωνικό υπόστρωμα. Το λεξιλόγιό της έχει επηρεαστεί από την τουρκική και από γλώσσες του Καυκάσου, των οποίων η επίδραση δεν έχει διακριβωθεί μέχρι τώρα.
Επίσης δέχτηκε επιδράσεις από το λεξιλόγιο των Γενουατών και των Βενετσιάνων της Τραπεζούντας. Ωστόσο οι ξένες λέξεις εξελληνίστηκαν και εντάχθηκαν στο κλιτικό σύστημα της ελληνικής γλώσσας.
Με βάση την ταξινόμηση του Μ. Τριανταφυλλίδη, ο οποίος στηρίχθηκε κυρίως στην εγγύτητα προς τη Νεοελληνική Κοινή, μπορούμε να διακρίνουμε τρεις ομάδες ιδιωμάτων εντός τής διαλέκτου: α) οινουντιακά ιδιώματα (με αυξημένη νεοελληνική επίδραση μέσω της Κωνσταντινουπόλεως), β) τραπεζουντιακά ιδιώματα (μικρότερη νεοελληνική επίδραση), γ) χαλδιώτικα ιδιώματα (με αυξημένη τουρκική επίδραση).
Όσον αφορά στον θεμελιώδη διαχωρισμό των ελληνικών διαλέκτων με κριτήριο τον φωνηεντισμό (τη διατήρηση ή στένωση των ατόνων φωνηέντων), η διάλεκτος δεν μπορεί να ενταχθεί καθ’ ολοκληρίαν σε μία από τις τρεις βασικές ομάδες ιδιωμάτων (βόρεια, ημιβόρεια, νότια), διότι τα τραπεζουντιακά και χαλδιώτικα έχουν ημιβόρειο φωνηεντισμό (χάνουν τα άτονα [i], [u], αλλά δεν παρουσιάζουν στένωση των ατόνων [e], [o]: π.χ. κόρ’, πεγάδ’, γίν’νταν), ενώ τα οινουντιακά διατηρούν αλώβητο (νότιο) φωνηεντισμό (π.χ. κόρη, πεγάδιν, γίνουνταν).
English Translation:
I love my little bird
traditional Pontian song:
The Pontic dialect or Pontic language (Pontic: Pontian lalian or Roman), is the language of the Pontians who lived on the south-southeast coast and on the Russian and Georgian shores of the Black Sea. Today they are spoken by the descendants of refugees who fled to Greece either after the Treaty of Lausanne or after the collapse of the USSR. In today’s Turkey, there are still a few places where Pontic is spoken.
It is considered to come from the local late Hellenistic Common in an area with Ionic substrate. Its vocabulary has been influenced by Turkish and Caucasian languages, the influence of which has not yet been verified.
It was also influenced by the vocabulary of the Genoese and Venetians of Trebizond. However, foreign words were Hellenized and integrated into the clitic system of the Greek language.
Based on the classification of M. Triantaphyllides, who relied mainly on proximity to the Modern Greek Common, we can distinguish three groups of idioms within the dialect: modern Greek influence), c) Chaldean idioms (with increased Turkish influence).
Regarding the fundamental separation of the Greek dialects with the criterion of phonetics (the preservation or narrowing of the individual vowels), the dialect can not be fully integrated in one of the three main groups of idioms (north, semi-north, south), because the Trapezoidal and Chaldeans have a semi-northern vowel (they lose the atones [i], [u], but do not show a stenosis of the atoms [e], [o]: eg kor ‘, pegad’, become) unharmed (southern) phonetics (eg daughter, pegadin, became).